Corporate gorvenance- tạm dịch là hệ thống quản trị doanh nghiệp đang là vấn đề được các công ty & nhà đầu tư trên thế giới rất xem trọng trong việc thiết lập các cơ chế nhằm đảm bảo tính minh bạch và bảo vệ quyền lợi cổ đông.
Hệ thống quản trị doanh nghiệp phân định rõ quyền hạn và nghĩa vụ giữa các thành viên trong công ty, bao gồm Các Cổ đông, Hội đồng Quản trị, các cán bộ quản lý và các bên có quyền lợi liên quan khác. Hệ thống Kiểm soát doanh nghiệp cũng thiết lập các quy tắc và quy trình cho việc ra các quyết định về các vấn đề của công ty. Mục tiêu chính của Kiểm soát Doanh nghiệp là bảo vệ đầy đủ những lợi ích tốt nhất và sự đối xử công bằng đối với các cổ đông của công ty, vì mục tiêu của công ty nên là tối đa hoá giá trị cổ đông cho tất cả các cổ đông, kể cả cổ đông trong nước và cổ đông nước ngoài.
Có 2 cách để phân tích 1 công ty, đó là phân tích định lượng và phân tích định tính. Phân tích định lượng, các chỉ số báo cáo tài chính, tỉ suất sinh lời, định giá bằng cách so sánh, chiết khấu dòng tiền… không khó, bạn có thể tính toán tương đối dễ nếu thu thập đủ dữ liệu. Tuy nhiên, với luật lệ còn khá thoáng hiện nay, quá nhiều báo cáo tài chính của các doanh nghiệp được ban giám đốc bùa chú nên nếu chỉ dựa vào các con số này đôi khi nhà đầu tư mua phải hàng lỡm mà không hay. Vụ cổ phiếu Phó Giám Đốc (PGD) gần đây là 1 ví dụ điển hình.
Phân tích định tính tuy không cần 1 phép toán phứt tạp nào, nhưng để đánh giá đâu là 1 hệ thống quản trị doanh nghiệp tốt là 1 việc không dễ chút nào.
Trước hết hãy điểm qua 1 ví dụ về công ty có hệ thống quản trị tốt. Tất nhiên, cái tên đầu tiên nhất định phải là Vinamilk. Bà Mai Kiều Liên Tổng giám đốc Vinamilk là người đầu tiên của VN được tạp chí Quản trị Doanh nghiệp châu Á (Corporate Governance Asia Journal - có trụ sở ở Hong Kong) bình chọn vào danh sách những CEO tốt nhất châu Á. Vinamilk cũng là doanh nghiệp đầu tiên và duy nhất của Việt Nam được lọt vào danh sách 200 doanh nghiệp tốt nhất tại Châu Á -Thái Bình Dương của Forbes Asia năm 2010. Để đạt được những thành quả này là 1 quá trình dài VNM đã đầu tư vào core business của mình, nâng cao chất lượng sản phẩm, tạo lợi nhuận rất ổn định cho cổ đông hàng năm. Bên cạnh đó, VNM còn luôn luôn quan tâm và đóng góp đến các hoạt động hướng về cộng đồng như : chương trình Xóa đói giảm nghèo; Phụng dưỡng mẹ VN anh hùng; Bảo trợ trẻ em nghèo; Góp đá xây Trường Sa, Quỹ sữa Vươn cao VN. Ngoài ra, chế độ đãi ngộ nhân viên của VNM rất cao. Hiện nay nếu bạn kí hợp đồng làm việc với VNM sẽ có cam kết thưởng ít nhất 5 tháng lương nếu làm tốt & cùng nhiều benefit khác cho nhân viên. Như vậy, đánh giá 1 công ty tốt không chỉ phụ thuộc vào lợi nhuận tăng trưởng bao nhiêu mà còn đánh giá giá trị nó mang lại cho cổ đông, cho nhân viên, cho xã hội.
Người trực tiếp đầu tư vào doanh nghiệp và chịu toàn bộ rủi ro là cổ đông, nhưng phần lớn họ khó tiếp cận được với các thông tin quan trọng nhanh bằng nhà quản lý. Người chỉ chịu tránh nhiệm điều hành, có nhiều thông tin quan trọng ảnh hưởng tới doanh nghiệp và giá cổ phiếu. Vì vậy xung đột giữa người làm chủ & người quản lý luôn luôn xảy ra. Rất tiếc ở Việt Nam hầu như không có cơ chế, luật lệ nào bảo vệ cổ đông trước những xung đột lợi ích này. Ở các nước phát triển, chỉ cần phát hiện ra có gian lận trong kinh doanh như vụ DVD thì các cổ đông nhỏ có quyền yêu cầu công ty phải làm thủ tục phá sản và trả lại giá trị góp vốn cho cổ đông. Nhưng ở VN thì ban quản trị sẽ tìm cách phù phép thoát hàng trước, cổ đông nào ko nhanh nhạy chạy khỏi con tàu đắm trước thì ráng chịu, không ai cứu mình. Gần hơn là vụ cổ phiếu Phó Giám Đốc, lãi giả siêu khủng Q2 trở thành 1 cục lỗ thực cực lớn ở Q3. Giá CP giảm 30% trong vòng 1 tuần ra tin. Nếu là rủi ro kinh doanh không tránh khỏi thì cổ đông phải chấp nhận và không có gì đáng nói. Điều đáng nói là ban quản trị đã dùng chiêu giá trần thoát hàng, lợi dụng tin lãi Q2 để thoát 1 lượng lớn CP mình nắm giữ. Họ thừa biết Q3 sẽ điều chỉnh giá ga và sẽ bị hồi tố thành lỗ rất to nên đã đi trước 1 bước. Đây được đánh giá là hành vi gian lận, sử dụng thông tin nội bộ để trục lợi, thế nhưng các vị tay to thoát hàng đã bị xử lí “rất nặng tay” , họ “xin tiếp thu ý kiến của HoSE và sẽ rút kinh nghiệm để thực hiện việc công bố thông tin theo đúng quy định hiện hành “. Cách quản lý này làm nhiều nhà đầu tư bất bình và mất niềm tin hoàn toàn vào HĐQT công ty.
Ở Mỹ, sau sự kiện gian lận ở Enron các nhà làm luật ngay lập tức ban hành bộ luật Sarbanes-Oxley Act (2002) nổi tiếng để bảo vệ lợi ích cổ đông. Vụ DVD hay VSP ở VN về quy mô không bằng nhưng về gian lận của ban quản trị thì cũng không khác là mấy. tiếc là ở VN theo người viết được biết thì chưa có bất cứ 1 văn bản pháp luật nào đề cập đến vấn đề này. Nghiêm trọng hơn, chiêu thức giá trần xả hàng, hoặc là biết trước tin tốt để gom hàng luôn được các nhà quản trị doanh nghiệp dùng để trục lợi cho bản thân. Hi vọng trong tương lai gần, hành lang pháp lý về vấn đề này sẽ cải thiện, ban quản trị và nhà đầu tư sẽ quan tâm hơn nữa trong việc quản trị công ty và tạo ra lợi ích lâu dài cho cổ đông, cho xã hội như mô hình mà VNM đang rất thành công.
Read more: http://vfpress.vn/threads/corporate-governance-can-quan-tam-nhieu-hon-den-he-thong-quan-tri-doanh-nghiep.4229/#ixzz2eq1a365r
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét